Uluslararası İlişkiler Terminolojisi

Dışişleri Bakanlığı resmi sayfasında yayınlanan Uluslararası İlişkiler terminolojisini her hafta bu yazıyı güncelleyerek ve terimleri açıklayarak inceleyeceğiz. Altı çizili terimlere tıklayarak terimle ilgili daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz. Umarız faydalı olur, şimdiden iyi çalışmalar dileriz.

• EU Foreign and Security Policy: AB dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası. Çatışmaları çözmek ve uluslararası anlayışı geliştirmek için tasarlanan AB’nin ortak dış ve güvenlik politikası, diplomasiye ve uluslararası kurallara saygıya dayanmaktadır. Ticaret, insani yardım ve kalkınma işbirliği de AB’nin uluslararası rolünde önemli bir rol oynamaktadır.

AB dış ve güvenlik politikası şunları amaçlamaktadır:

— Barışı korumak
— Uluslararası güvenliği güçlendirmek
— Uluslararası işbirliğini teşvik etmek
— Demokrasiyi, hukukun üstünlüğünü ve insan haklarına ve temel özgürlüklere saygıyı geliştirmek ve pekiştirmek

• Acquis Communautaire: AB müktesebatı. Temel Avrupa Birliği anlaşmalarında ve diğer yardımcı hukuk kaynaklarında yer alan kural ve kurumlar bütününü ifade etmektedir. Dış ilişkiler, güvenlik ve adalet, serbest dolaşım, gümrük birliği, çevre koruması, eğitim ve araştırma vs. tüm konular AB Müktesebatı içinde yer alan konulardır.
• Blockade: Abluka. Savaş halinde olan devletlerden birinin, diğerinin kıyılarından bir bölümüne veya tümüne giriş ve çıkışı engellemeyi amaçlayan savaş önlemlerinden birisidir. Abluka sözcüğü Türkçeye Cenevizceden geçmiştir.
• Open Society: Açık toplum. Açık toplum fikri ilk defa Henri Bergson tarafından oluşturulmuş bir fikirdir. Açık toplumlarda devlet toleranslı ve bürokrasiden uzaktır, politik sistemler şeffaf ve esnektir. Devlet hiçbir sırrı halkından gizleyemez, bu toplum modeli tamamen otoriterlik karşıtıdır ve herkes gene kendi bilgisine “emanet edilmiştir”.

• Decentralization: Ademi merkeziyetçilik, (sorumluluğun dağıtılması). Adem-i merkeziyetçilik, devlet merkezinin gücünü azaltarak yerel yönetimlerin yetkilerinin artırılmasını savunan siyasi görüş. Ademimerkeziyet, “merkezin yokluğu” manasına gelir. Liberal ideolojinin savunduğu görüşlerden biridir.
• Afrasia: Afrasya. Afro-Avrasya, Afrika ve Avrasya’dan oluşan kara parçası.

• Horn of Africa: Afrika boynuzu. Afrika Boynuzu Afrika’nın kuzeydoğusunda bir yarımada. Afrika’nın doğusunun en uç noktasında yer alan Afrika Boynuzu, yaklaşık 2 milyon km²’lik bir alanı ifade etmektedir. Eritre, Cibuti, Somali ve Etiyopya’nın yer aldığı bu alanda yaklaşık 115 milyon insan yaşamaktadır.
• Agrément: Agreman. Uluslararası ilişkilerde Agrément, bir devletin yabancı bir ülkeden diplomatik misyon üyelerini kabul etme anlaşmasıdır. Bu prosedürde, gönderen devlet, kabul eden devlete bir diplomat atamadan önce, kabul eden devletten, bir talep yoluyla, resmi olarak rıza talep eder. Bir başka deyişle agremen, bir kimsenin bir ülkeye elçi atanmasından önce o ülke yönetiminden istenen söz konusu kişinin uygun görüldüğünü bildiren yazıdır.
• Embargo: Ambargo, ticari ya da başka malların yabancı bir ülkeye gitmesinin engellenmesidir. Ambargonun amacına ulaşabilmesi için kara taşımacılığının yanı sıra hava ve deniz yollarında da uygulanmalıdır. Ambargonun arret de principe’ten; angaryadan ve boykottan ayırt edilmesi gerekir.